yamy – uniwersalne wskazówki w jodze.

Nie ma książki o jodze, w której nie mówi się o ośmiogałęziowej ścieżce jogi według Patańdźalego. W każdej z nich poza wstępem znajdziesz wzmiankę lub szerszy opis tego, czym jest joga poza matą. I przekonasz się, że jej najważniejszym aspektem nie jest asana. Astanga-joga w dosłownym tłumaczeniu oznacza „ujarzmienie o ośmiu odnogach”. Każda z tych odnóg dotyczy innego aspektu naszego bycia na ziemi. Więcej o yamach i niyamach oraz ośmiu gałęziach jogi znajdziesz w naszym poprzednim artykule. Dziś głębiej skoncentrujemy się na tym, czym tak w zasadzie są i jak praktykować yamy.

YAMY – uniwersalne wskazówki w jodze:

# II.30 ahimsa satya asteya brahmacarya aparigrahah yamah

[tłum.] Nie wyrządzanie krzywdy, prawda, powstrzymywanie się od kradzieży, wstrzemięźliwość oraz uwolnienie od zachłanności, by posiadać więcej niż potrzeba – są pięcioma filarami yamy.

Postępowanie zgodnie z tymi zasadami kieruje nas w stronę spokoju i uważności, co przynosi sporo korzyści nam samym. Każdy, kto praktykuje jogę żyjąc w społeczeństwie, powinien stosować te jasno wyłożone zasady i ograniczenia.

# II.31 jati deśa kala samaya anavacchinnah sarvabhaumah mahavratam

[tłum.] Yamy to solenne, mocne, uniwersalne ślubowania nieograniczone miejscem, czasem i pochodzeniem.

Pięć elementów yamy zwiemy „solennymi, uniwersalnymi ślubowaniami”, jako że są one nieograniczone pochodzeniem, miejscem, czasem lub sposobem pojmowania obowiązku. Powinny być one bezwarunkowo przestrzegane przez każdego, a szczególnie przez adeptów , niezależnie od pochodzenia i okoliczności, z zastrzeżeniem dotyczącym różnic kulturowych, takich jaki obrzędy religijne, przyrzeczenia i powołania niektórych ludzi. One to kształtują podwaliny zasad, na których opiera się społeczeństwo. – Światło Jogasutr Patańdźalego B.K.S. Iyengar.

Ahimsa, nie krzywdź.

# II.35 ahimsapratisthayam tatsannidhau vairatyagah

[tłum.] Ten, kto utwierdza się w nie-krzywdzeniu mową, myślą i uczynkiem, porzuca swą agresywną naturę, a inni w jego obecności wyrzekają się wrogości.

Pierwsza yama – niekrzywdzenie, to właśnie ahimsa. Coraz częściej tłumaczenie to zbliżone jest do „be kind”, czyli bycia życzliwym w stosunku do świata i siebie. Uznanie, że każde stworzenie ma takie samo prawo do życia jak my. To właśnie tutaj swoją ideę ma wegetariańska dieta. Jogin staje w tym samym rzędzie z innymi istotami, tym samym uznając ich życie. Ta zasada kieruje również bezinteresownym niesieniem pomocy, sprawiając innym radość z której obie strony mogą czerpać. Zmniejszanie cierpienia na ziemi nie łączy się z człowiekiem go czyniącym, ale pokojowym nastawieniem. To postawa pełna współczucia i wybaczenia. Czasem wystarczy łagodny uśmiech do nieznanej osoby, czy przytrzymanie drzwi komuś kto też chce wejść do tego samego budynku. Chcemy niweczyć zło pokojową postawą pełną życzliwości, nie zaś poprzez czynienie odwetu. „W obecności jogina ludzie i zwierzęta, którzy w innych okolicznościach są gwałtowni i niechętni sobie, porzucają wrogość wykazując przyjaźń i wzajemną tolerancję.” B.K.S. Iyengar

Satya – mów prawdę.

# II.36 satyapratisthayam kriyaphalaśrayatvam

[tłum.] Gdy sadhaka (osoba praktykująca ) mocno utwierdzi się w postępowaniu zgodnym z prawdą, jego słowa stają się tak potężne, że cokolwiek powie, urzeczywistnia się.

Satya, to druga yama – prawdomówność. Każda plotka, oszczerstwo, czy kłamstwo zatruwa nasz umysł. Jeśli sami kłamiemy, plotkujemy, oszukujemy zakładamy, że również inni tak robią. Drogą do prawdy jest wyzbycie się tych zahowań, a to z kolei może zaowocować wolnością i lekkością. Kiedy jesteś szczery wobec świata postawa ta zaczyna również być istotna w relacji ze sobą samym. Prawdomówność skutkuje tym, że stajesz się godnym zaufania. A to dalej powoduje, iż Twoje słowa są wiarygodne i można ich bezpiecznie słuchać. Jogin kierujący się zasadami satyi żyje spokojniej, jednak pamiętaj! Istotne jest tu również zwrócenie uwagi na to, iż prawda podlega regułom ahimsy. Nie należy mówić prawdy wtedy, gdy może skrzywdzić ona jej odbiorcę.

Asteya – nie kradnij.

# II.37 asteyapratisthayam sarvaratnopasthanam

[tłum.] Gdy mocno utwierdzi się w powstrzymywaniu od kradzieży, pojawiają się drogocenne klejnoty

Kolejną zasadą moralną jest asteya – niekradzenie, niepożądanie. To tu możemy spojrzeć na kradzież w szerokich aspektach – materialną, praw autorskich, pomysłów i inspiracji, ale również, jako dążenie do bycia kimś innym, niż my sami. Asteya, łączy się bardzo z akceptacją i cieszeniem się tym co mamy. Nie oznacza ona złożenia rąk i poddanej postawy. Przestrzega ona przed zachłannością w świecie zewnętrznym i zaprasza do budowania wewnętrznego bogactwa. Drogocennymi klejnotami w jodze nie jest majątek. Są nią odnalezienie drogi do wolności bez przywiązania się do jakiejkolwiek rzeczy, czy sytuacji. I w momencie gdy inni będą identyfikowali się z posiadanymi dobrami, czy przeżytymi chwilami my potrafimy dostrzec piękno i cieszyć się światem wokół nas takim, jakim jest teraz.

Brachmacarya – zarządzaj swoją energią.

# II.38 brahmacaryapratisthayam viryalabhah

[tłum.] Gdy mocno utwierdzi się we wstrzemięźliwości, to płynie ku niemu poznanie, siła, męstwo i energia

W Jogasutrach mówi się o energii seksualnej i umiejętnością zarządzania nią. Tradycja indyjska zaleca aktywność seksualną (w małżeństwie, lub zachowaniu wierności partnerskiej), gdyż uważa się, że bez ludzkiej miłości trudno jest zaznać miłość boską. Joga zaleca harmonię, równowagę i świadome zarządzanie tą energią. Powinniśmy więc unikać marnowania pokładów energii tylko w jednym aspekcie. Warto mądrze zarządzać nią również w życiu psychicznym, fizycznym, duchowym, rodzinnym, towarzyskim itd. Łatwo jest zatracić się w przyjemnościach zapominając o reszcie świata i przed tym przestrzega brachmacharya – czwarta yama.

Aparigraha – nie przywiązuj się.

# II.39 aparigrahasthairye janmakathamta sambodhah

[tłum.] Gdy jest się wolnym od pożądania odsłania się poznanie przeszłych i przyszłych żywotów.

Aparigracha, mówi: nie gromadź dóbr, które nie są ci naprawdę potrzebne. Jest to zupełne przeciwieństwo naszego świata. Jednak nie tyle o gromadzenie, a o identyfikowanie się z materialną powłoką chodzi. Jeśli przyjrzysz się reklamą i tym, jak zbudowany jest konsumpcjonizm przekonasz się, że to właśnie one budują w Tobie potrzebę zakupu czegoś nowego, bo…? No właśnie! Bo pokazują, że czegoś nam brakuje. Tymczasem, celem jogi jest uświadomienie sobie naszej pełni, połączenia ze źródłem z którego pochodzimy. Idąc dalej odnalezieniem prawdziwego szczęścia, spokoju i harmonii w sobie, a nie w zewnętrznym świecie. A idąc głębiej.. również przywiązanie do własnych myśli formą zachłanności. Odciskają one silne ślady w świadomości i stają się nasionami, które wydadzą owoce w przyszłości. Aparigraha jest najsubtelniejszym aspektem yamy, trudnym do opanowania. Niemniej należy nieustannie ponawiać wysiłki, aby jasno poznać „Kim jestem?” i „Po co zostałem stworzony?”. To odróżniające myślenie pomoże już w tym życiu ukierunkować przyszłe wcielenie i o tym Patańdźali mówi w tej sutrze.

Tłumaczenia: B.K.S Iyengar „Światło jogi Patańdźalego”